Διατοπικό είταν το μεγάλο πανηγύρι του Θωμά στη Μακρινίτσα με αφετηρία το τέλος του 18ου αιώνα. Ωστόσο αυτό δεν είχε καμιά σχέση με το χριστιανικό εορτολόγιο, αφού οι ρίζες του βρίσκονται αλλού. Δεν μπορούμε όμως να βρούμε την πραγματική αιτία της γένεσής του (και της διατήρησής του), γιατί υπάρχουν τρεις σχετικές παραδόσεις1.
Από τα τέλη του 18ου αιώνα συγκεντρώνονταν την Κυριακή του Θωμά στη Μακρινίτσα οι αντιπρόσωποι από όλα τα βακούφικα χωριά του Πηλίου, για να παραδώσουν στον βοϊβόδα2 τους φόρους και να του προσφέρουν δώρα. Ο βοϊβόδας έμεινε τότε στη Μακρινίτσα γιατί αυτή είχε καθοριστεί ως πρωτεύουσα του Πηλίου, κι εδώ περίμενε τους φόρους που μάζευαν οι κοινότητες για τους Τούρκους.
Ο ερχομός τόσων ξένων στο κεφαλοχώρι είταν μια επίσημη και μεγάλη ώρα για όλους τους κατοίκους, και η δημογεροντία δεν μπορούσε να αφήσει ανεκμετάλλευτο το γεγονός. Οργάνωνε λοιπόν κάθε χρόνο την ημέρα του Θωμά πανηγύρι με χορούς και με δεξίωση των επισκεπτών στην κεντρική πλατεία, όπου όλοι οι χωρικοί κι άλλοι Πηλιορίτες απ’τα γειτονοχώρια έδιναν το παρών, για να παίρνει έτσι κάθε φορά μεγάλες διαστάσεις η εκδήλωση.
Κάθε χρόνο του Θωμά ο δεσπότης Δημητριάδας πήγαινε στη Μακρινίτσα κι έμεινε στο κτίριο «μητρόπολη»3, όπως το λένε μέχρι σήμερα οι κάτοικοι, δίπλα στο μητροπολιτικό ναό της Παναγίας. Με την ευκαιρία τούτη μεταβαίνανε στη Μακρινίτσα πάρα πολλοί κληρικοί του Πηλίου και Πηλιορίτες, για να χαιρετίσουν τον ιεράρχη και να του προσφέρουν δώρα και κουλούρες για το Πάσχα. Ανταποκρινόμενος κι αυτός, δεξιωνόταν τον κόσμο ύστερ’ από τη λειτουργία, και το απόγευμα γινόταν το λαϊκό πανηγύρι στην κεντρική πλατεία4.
Την ημέρα του Θωμά κουμπάροι και κουμπαρούδια πήγαιναν στους κουμπάρους τους της Μακρινίτσας την παραδοσιακή κουλούρα, με την ευκαιρία του Πάσχα, για να δημιουργηθεί έτσι μια ευφρόσυνη ατμόσφαιρα, που έφερνε τη διασκέδαση στην πλατεία.
Από τις τρεις παραδόσεις επικρατέστερη θεωρείται η πρώτη, αλλά δεν αποκλείεται να στηρίζονται όλες σε σωστή βάση. Πάντως το πανηγύρι αυτό διατηρήθηκε ίσαμε το 1965 πάνω κάτω, κι η μέρα του Θωμά είταν «μέρα συμφιλιωτική, με κύριο χαρακτηριστικό την προσφορά δώρων και ένα πανηγύρι χαράς, γιορτασμού και χαρούμενου ξεσηκωμού για τη Μακρινίτσα»5.